Kostas PapanikolaouΌμορφες, ανθρώπινες πράξεις
Το peak, όπως αποδείχθηκε τελικά, των διακοπών αυτών, ήταν η μέρα που επισκεφθήκαμε την περιοχή του Pamukkale, κοντά στην πόλη Denizli, 200 χιλιόμετρα περίπου προς την ενδοχώρα της Τουρκίας.
Μετά από έναν ανήσυχο ύπνο (μάλλον έφταιγαν τα πολλά γευστικότατα γλυκά που αποτέλεσαν το βραδινό μας), ξυπνήσαμε νωρίς το πρωί και κατεβήκαμε για πρωινό στο ξενοδοχείο. Ο ιδιοκτήτης εκεί, με το χαμόγελο και με λίγες ελληνικές λέξεις που ήξερε (“Κατέω ρωμέικα, όχι αγγλικά” έλεγε). Μας καλημέρισε, μας έφτιαξε τσάι, καφέ και ξανά τσάι. Όπως ίσως γνωρίζετε, πίνουν τσάι και τον παραδοσιακό τούρκικο καφέ κάθε μέρα, σε κάθε ευκαιρία.
Φοβερός άνθρωπος, το είδαμε ξανά όταν βγήκαμε να πάρουμε το αυτοκίνητο, που είχε γεμίσει ακαθαρσίες πουλιών σε όλο το παρμπρίζ. Εκείνος έφερε κουβά, πετσέτες και καθαριστικά, κι επέμενε και το καθάρισε μόνος του, δεν το συζητούσε να μας αφήσει. Μπορούσαμε να δούμε ότι το έκανε γιατί ήθελε, όχι για να κάνει εντύπωση ή οτιδήποτε άλλο, έτσι πιστεύουμε τουλάχιστον.
Αρχαία Magnesia, κι ένα απρόοπτο
Αφού λοιπόν εφοδιαστήκαμε με λίγα φαγώσιμα για το δρόμο, άρχισε η οδήγηση προς ανατολάς. Παρά τις πληροφορίες για συχνή παρουσία τροχαίας στην Τουρκία, δεν μπορώ να πω ότι είδαμε και πολλούς τροχονόμους γενικά κατά τη διάρκεια των διακοπών μας, ούτε σταματήσαμε κάπου για έλεγχο. Τα πρώτα χιλιόμετρα έξω από το Kusadasi ήμασταν σε επαρχιακή οδό, και συναντήσαμε την εθνική οδό προς Denizli μετά το Aydin.
Περάσαμε έξω από την αρχαία Magnesia, αλλά σκεφτήκαμε να την αφήσουμε για την επιστροφή. Επίσης σε ένα μικρό χωριό υπάρχει ανοιχτό μουσείο με παλιά τρένα, ενδιαφέρον μπορώ να πω. Εμείς όμως είχαμε στόχο το Pamukkale! Βγήκαμε εθνική, σταματήσαμε για μετρητά σε τράπεζα στο Aydin και κατόπιν συνεχόμενη οδήγηση για τουλάχιστον δύο ώρες.
Οι δρόμοι δεν είναι κακοί, αλλά είχε αρκετή κίνηση, καθότι το Pamukkale είναι ίσως το πιο γνωστό τουριστικό αξιοθέατο της Τουρκίας. Η σήμανση όπως πρέπει, οπότε δε χάσαμε την έξοδο. Λίγο πριν τον προορισμό μας, είπα να ανεφοδιάσω το αυτοκίνητο με το αγαπημένο μου υγραέριο. Μεγάλη υπόθεση να γλιτώνεις τόσα χρήματα από το καύσιμο. Όλα ωραία και καλά, ύστερα από λίγα χιλιόμετρα ακούω το εκνευριστικό “μπιπ μπιπ”. Είχε καεί η βαλβίδα του αερίου (φυσικά έτυχε στις διακοπές και εκτός Ελλάδος), και αναγκαστικά καταναλώναμε στη βενζίνη. Εκατό ευρώ επιπλέον στον προϋπολογισμό για τα επόμενα περίπου δύο χιλιάδες χιλιόμετρα που τελικά κάναμε μέχρι τη Λάρισα. Τελοσπάντων, χαλάλι.
Χαλάλι, γιατί επιτέλους ήμασταν στο Pamukkale!
Το Pamukkale, που στα τούρκικα σημαίνει “κάστρο από βαμβάκι”, αποτελείται από θερμές πηγές και λευκό τραβερτίνη, ο οποίος σχηματίζει πισίνες από τα ανθρακικά ορυκτά που περιέχονται στο νερό.
Η αρχαία Ιεράπολη Φρυγίας βρίσκεται κοντά στο Παμούκαλε και μαζί αποτελούν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από 1988.
Δεν ξέρω πώς ακούγεται αυτή η περιγραφή, ή πώς φαίνεται σ’ εσάς μέσω των φωτογραφιών, αλλά αυτό που είδαν τα μάτια μας σε εκείνο το μέρος, ήταν ειλικρινά μοναδικό. Όλη η πλαγιά καλυμμένη με ασβέστιο, φυσικές μικρές πισίνες, αλλού κρύα και αλλού πολύ θερμά νερά, άλλες πισίνες άδειες, κι όλα αυτά με θέα τον κάμπο και στο βάθος ψηλά βουνά. Το χωριό -γιατί περί χωριού πρόκειται- ουσιαστικά προσπαθεί να ζήσει με κάθε τρόπο από αυτή τη φυσική ευλογία.
Εικόνες που θα θυμόμαστε για πάντα
Παρκάραμε κάπου μέσα στο χωριό (σιγά μην το αφήναμε σε πάρκινγκ, όπου κάποιος απλά περίμενε να τα πάρει από τους τουρίστες) και περπατήσαμε λίγες δεκάδες μέτρα προς την είσοδο όλου του χώρου. Περπατώντας προς τα εκεί, πήραμε μια αυθεντική παραδοσιακή εικόνα, από αυτά που θέλαμε να δούμε πηγαίνοντας στην Τουρκία, στην προκειμένη περίπτωση μια γιαγιούλα να πλέκει έξω από το φτωχόσπιτό της. Η φωτογραφία τραβήχτηκε με άδειά της, με νοήματα και χαμόγελα.
Στην είσοδο του χώρου υποχρεωτικά βγάζεις τα παπούτσια σου, σου δίνουν πλαστική σακούλα να τα βάλεις μέσα. Εμείς είχαμε σακίδια με φαγητό και νερό , οπότε τα βάλαμε εκεί. Και μετά άρχισε το περπάτημα σε όλο αυτό το θαύμα της φύσης, οι φωτογραφίες κι ο θαυμασμός. Κάποιοι επισκέπτες είχαν και μαγιό μαζί τους και βουτούσαν στις πισίνες, κάποιοι άλλοι με αερόστατο “τα βλέπανε αλλιώς”, κι εμείς μετά από ώρα φτάσαμε στην κορυφή ας πούμε.
Πολλά περισσότερα απ’ όσα περιμέναμε
Επειδή ήμαστε ελλιπώς πληροφορημένοι, νομίζαμε ότι στο Pamukkale υπάρχει “μόνο” αυτό το βουνό που μόλις ανεβήκαμε. Αμ δε… Εκεί βρίσκεται και η ιεράπολη της Φρυγίας, με αρχαίο θέατρο, ναό της Αθηνάς, αρχαιολογικό μουσείο, φυσική αρχαιότατη πισίνα με ιαματικά νερά και κίονες πραγματικούς (!!!) στον πυθμένα από πολύ παλιά. Κι όλα αυτά συνδεδεμένα με ωραία δρομάκια, πολλά παρτέρια με λουλούδια, μικρά λεωφορεία να σε πάνε όπου ήθελες, δηλαδή ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση σε έναν τόπο φοβερής τουριστικής και πολιτιστικής αξίας!
Οπότε, πάνω που νομίζαμε ότι θα έχουμε χρόνο να κατεβούμε ξανά με την ησυχία μας στο χωριό, μείναμε με ανοιχτό το στόμα. Να πω εδώ, ότι για όποιον θελήσει να επισκεφτεί το μέρος με άνεση χρόνου, καλό θα είναι να μείνει μία νύχτα εκεί. Ή να οδηγήσει όπως εμείς από τα παράλια πολύ νωρίς το πρωί και να ξοδέψει κυριολεκτικά όλη τη μέρα.
Δεν χρησιμοποιήσαμε τα μικρά λεωφορεία, παρά περπατήσαμε στο ναό της Αθηνάς, σε όλο αυτό τον αρχαιολογικό χώρο. Έπειτα κάναμε το διάλειμμά μας, θαυμάσαμε τα πεντακάθαρα νερά με τους σπασμένους κίονες στο βυθό (οι βουτιές απαγορεύονται για προφανείς λόγους), και βγάλαμε ατελείωτες φωτογραφίες. Κάποιες βλέπετε εδώ, ευκαιρία και για εμάς να τα θυμόμαστε και πάλι.
Δυστυχώς, η μέρα τελειώνει…
Όλα τα ωραία όμως κάποτε τελειώνουν, κι έπρεπε να σταματήσουμε να φωτογραφίζουμε και να λέμε “ωωω!” , ώστε να πάρουμε το δρόμο για Kusadasi ξανά. Αγοράσαμε τα μαγνητάκια για τα ψυγεία συγγενών και φίλων, αποφύγαμε ευγενικά κάποιον που ήθελε να μας πουλήσει χάρτη και βιβλίο για την περιοχή σε “super discounted price”, φάγαμε ό,τι είχε μείνει, και ξανά στο δρόμο, με το μυαλό ακόμα να έχει μείνει πίσω.
Πάνω στην εθνική και πριν το Kuyucak, στρίψαμε αριστερά, προς Karacasu. Δίπλα σ΄αυτή τη μικρή κωμόπολη υπάρχει η αρχαία πόλη που λέγεται Afrodisia, αφιερωμένη στην θεά Αφροδίτη από τον 3ο αιώνα π.Χ. Ο πανέμορφος ναός της Αφροδίτης, ο οποίος ονομάστηκε “Τετράπυλον” υπολογίζεται ότι χτίστηκε τον 1ο αιώνα μ.Χ. Προσοχή, ΜΗΝ πάτε εκεί μετά τις πέντε το απόγευμα, είναι κλειστά! Με μεγάλη μας λύπη το καταλάβαμε στις πέντε και δέκα που φτάσαμε εκεί, και δεν μπήκαμε ούτε με παρακάλια.
Μια γνωριμία που θα θυμόμαστε
Στο Karacasu όμως συναντήσαμε τον Zeki Tek, στο μικρό του μαγειρείο. Εκεί φάγαμε το φαγητό μας, σαλάτα, όσο ψωμί μπορούσαμε να φάμε, το τσάι μας, και πληρώσαμε το ποσό των 18 τουρκικών λιρών (6 ευρώ με την ισοτιμία 1/3 τότε).
Καλό, έτσι; Αυτός ήταν ο λόγος που αργήσαμε και δεν είδαμε τον αρχαιολογικό χώρο. Χαλαστήκαμε λίγο, γιατί η παράκαμψη από την εθνική ήταν 50 χιλιόμετρα περίπου σε μικρό επαρχιακό δρόμο. Η γνωριμία μας όμως με αυτό τον χαμογελαστό κι ευγενικό άνθρωπο μας αποζημίωσε για όλα! Αν κάποιος πάει προς τα εκεί, ας του δώσει τα χαιρετίσματά μας, θα του πω πώς να τον βρει.
Ίσως γίνω κουραστικός, αλλά θέλω να μοιραστώ το παρακάτω περιστατικό μαζί σας. Ήταν ένα δείγμα του πώς είναι οι λαοί μεταξύ τους, όταν δεν κατευθύνονται από τηλεοράσεις, θρησκείες, χρώματα και πολιτικούς.
Γυρίζοντας από την Afrodisia λοιπόν, σταματήσαμε ξανά στο μαγειρείο του Zeki για να πιούμε ένα καφέ και να φάμε μπακλαβά. Μας έφερε τον καφέ από το απέναντι καφενείο, κι όταν ζήτησα δύο κομμάτια μπακλαβά, έφυγε από το μαγαζί, έβαλε μπρος τρέχοντας στην ανηφόρα το μοτοποδήλατο Peugeot που είχε, πήγε στο ζαχαροπλαστείο του χωριού κι έφερε ένα ολόκληρο κουτί.
Ευχάριστη κούραση, πάμε στα επόμενα!
Ήταν αργά το απόγευμα όταν οδηγούσαμε ξανά προς το Kusadasi, συζητώντας όλα όσα είδαμε τη μέρα εκείνη. Φυσικά δεν προλάβαμε ούτε την αρχαία Magnesia ανοιχτά, να το έχετε κατά νου αν θέλετε να πάτε παντού. Κάναμε τη βόλτα μας στην αγορά της πόλης, μόνο αυτό προλάβαμε.
Κάπως έτσι τελείωσε κι αυτή η μέρα, με “κουβέντα” στο ξενοδοχείο με τον ιδιοκτήτη και το γιο του, που ήξερε Αγγλικά τουλάχιστον. Το πρόγραμμα της επόμενης είχε λίγο Kusadasi, Έφεσο και Σμύρνη.