Kostas PapanikolaouΣυνεχίζουμε στην Καμτσάτκα: ηφαίστειο Mutnovsky
Τα κλασικά πλέον, το γνωστό πρόγραμμα. Ξύπνημα τ’ άγρια χαράματα, με τις σκηνές μούσκεμα από την υγρασία, ταχύτατο μάζεμα σακιδίων, πρωινό κι όλοι στο φορτηγό! Κάμποσα χιλιόμετρα σε ρέματα, βράχους και χαντάκια, αρκετά για να φύγει και το τελευταίο ίχνος νύστας που τυχόν βάραινε κάποιου τα μάτια και μετά ξεκίνημα για το γεμάτο φουμαρόλες, κρατήρες και πάγους ηφαίστειο Mutnovsky!
Α, ακριβώς πριν την πλαγιά του ηφαιστείου υπάρχει ένας σταυρός – ανάμνηση για κάποιον που δεν πρόσεχε κι έπεσε σε μία από τις φουμαρόλες. Καλό σημάδι για όλους, έτσι;
Περί ηφαιστείου ο λόγος
Για να έχουμε μια ιδέα του ηφαιστείου που θα γνωρίζαμε εκείνη τη μέρα, να μερικές πληροφορίες, ενδιαφέρουσες αν μη τι άλλο. “Το ηφαίστειο Mutnovsky έχει ύψος 2.322 μέτρων και αποτελείται από τέσσερα κοντινά στρωματοηφαίστεια που σχηματίζουν ένα σύνθετο ηφαίστειο, το οποίο διαθέτει μεγάλο αριθμό κρατήρων. Στην κορυφή του ηφαιστείου υπάρχει ένας κρατήρας με διάμετρο 1,3 χιλιομέτρων, μέσα στον οποίο βρίσκονται μικρότεροι κώνοι και ένας παγετώνας.
Εξαιτίας της έντονης υδροθερμικής δραστηριότητας, μέρος του παγετώνα έχει λιώσει και σχηματίσει ένα δίκτυο σπηλαίων. Μετά την έκρηξη του 2000 σχηματίστηκε μια λίμνη στο μεγάλο κρατήρα από το λιώσιμο του παγετώνα. Η λίμνη μέχρι το 2003 θερμαινόταν ακόμα, όμως από το 2004 είναι μονίμως παγωμένη. Σήμερα στον νεότερο κρατήρα υπάρχουν ενεργές φουμαρόλες με θερμοκρασία που φτάνει τους 620 βαθμούς Κελσίου. Η δραστηριότητά τους είναι συνεχής και εκπέμπουν νέφος πλούσιο σε διοξείδιο του θείου και σε διοξείδιο του άνθρακα. Το κύριο συστατικό του νέφους είναι υδρατμοί, οι οποίοι πιστεύεται ότι προέρχονται από θέρμανση του νερού του παγετώνα..Έχει μετρηθεί ότι η παραγωγή θερμότητας του ηφαιστείου είναι περίπου 1100 MWt.”
Ξεκινάμε την πεζοπορία!
Ακόμη ένα ξεχωριστό θαύμα της φύσης λοιπόν ήταν εκεί, όχι τόσο απαιτητικό σε πεζοπορία όπως το Tolbachik, αλλά με τρομερό ενδιαφέρον και παραστάσεις να μας δώσει! Με δύναμη από τις πανέμορφες εικόνες της γύρω περιοχής αρχίσαμε το περπάτημα, το οποίο απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή εξαιτίας της ολισθηρότητας, των πάγων αργότερα, του “κούφιου” εδάφους στις φουμαρόλες, και των γκρεμών που σχηματίζονταν πάνω από σπηλιές και τούνελ πάγου.
Οι εναλλαγές χρωμάτων στα διάφορα στρώματα γης διακρίνονταν καθαρά στον κρατήρα, η μυρωδιά θείου παντού στην ατμόσφαιρα κι εμείς έπρεπε να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και την προσοχή μας στις συμβουλές του Valentin, για να πατάμε όπου κι αυτός και να μη βρεθούμε κάμποσα μέτρα κάτω, στα παγωμένα ρέματα.
Παγετώνες, φουμαρόλες και τουρκουάζ νερά
Χωρίς να είναι πολύ κουραστική, η πεζοπορία μας έβγαλε στον τεράστιο κρατήρα. Νιώθεις ειλικρινά πολύ μικρός, βρισκόμενος σε τέτοιο περιβάλλον, με κόκκινη, κίτρινη και λευκή (λόγω πάγου) γη τριγύρω σου, η οποία να ξεθυμαίνει δηλητηριώδη αέρια. Αυτό το “δηλητηριώδη” κρατήστε το…
Κινούμενοι μέσα στο ηφαίστειο, θαυμάζοντας σχηματισμούς πάγων και ατελείωτους μικρούς κώνους, φτάσαμε στο μεγάλο κρατήρα, αυτόν με τη μισοπαγωμένη λίμνη και τον παγετώνα που φτάνει στην άκρη της. Κι άλλα χρώματα, τουρκουάζ νερά, κι αυτό το ανεξήγητα μαγευτικό για εμένα χρώμα του πάγου, πάγου χιλιάδων ετών ίσως.
Εκεί ήταν και η στάση μας -ωραίο μέρος για πικ νικ, έτσι;- , για φαγητό και ξεκούραση, για φωτογραφίες και κουβέντα κάτω από τον ήλιο, μιας και ο καιρός μας είχε κάνει το χατίρι και πάλι, μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Να και τα σοβαρά απρόοπτα
Επειδή όμως η ατμόσφαιρα είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη πάνω από ηφαίστεια, αυτό σύντομα άρχισε να αλλάζει, οπότε άρχισε και η επιστροφή.
Μια επιστροφή που δυστυχώς δεν εξελίχθηκε και πολύ ομαλά για μένα. Τα θειώδη αέρια του Mutnovsky, σε συνδυασμό μάλλον με όλα εκείνα που έτρωγα αφειδώς τις προηγούμενες μέρες και σε κακές ώρες, έκαναν τη δουλειά τους. Και άρχισε, ξέρετε τι, ο “ρουκετοπόλεμος”. Δε θυμάμαι καν πόσες φορές χρειάστηκε να σταματήσω μέχρι το φορτηγό, αλλά και στην πορεία. Ή μάλλον θυμάμαι, αλλά δε θα με πιστέψει κανείς, δεκάδες…
Και οι συνέπειες, δυστυχώς
Φυσικά δεν πήγα με τα παιδιά σ’ έναν κοντινό εντυπωσιακό καταρράκτη, αν κι αυτό μετά την Ισλανδία δε με χάλασε. Πιο πολύ με χαλούσε που δεν μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου, και στην κατασκήνωση τα ίδια.
Μαρτυρικές ώρες, είχα ασπρίσει κυριολεκτικά κι ένιωθα το στομάχι μου να έχει ανέβει στην καρωτίδα. Τώρα που τα σκέφτομαι γελάω λίγο, αλλά εκείνο το απόγευμα ήμουν για κλάματα. Ούτε την αρκούδα είδα πάλι, ούτε έτρωγα, παρά μόνο έπινα όλα τα χάπια και γιατροσόφια των Ρώσων… Μεταξύ των οποίων υπήρχε και μία γαστρεντερολόγος, για καλή μου τύχη! Και η Αλιόνα από κοντά, να ακούει μέσα στο παραμιλητό μου ατελείωτα λόγια αγάπης.
Και οι ώρες περνούσαν έτσι, με βογκητά, ύπνο και ξύπνιο, και διάφορα χαπάκια. Και φυσικά με τη γνώση πλέον ότι το Gorely δε θα έμπαινε στη λίστα μου την επόμενη μέρα, με τόσες δυνάμεις που είχα χάσει. Πιο πολύ ανησυχούσα μήπως κρατήσει κι άλλη μέρα η κατάσταση αυτή, παρά για την ανάβαση. Και η νύχτα πέρασε…μαρτυρικά μεν, αλλά πέρασε.
Στην τελευταία φωτογραφία μπορείτε να θαυμάσετε το συγγραφέα στα τελευταία στάδια αντοχής. Εντός ολίγων λεπτών θα ξεκινούσε το “αδυνάτισμα”.
Η συνέχεια εδώ, μην τη χάσετε!
Υ.Γ.: Σε αυτή την φωτογραφία βλέπετε τον Πιότρ. Αυτός είναι που συναντήθηκε με την αρκούδα σε απόσταση ούτε 10 μέτρων, στο ποταμάκι δίπλα στην κατασκήνωση. Εγώ ήμουν στη σκηνή του πόνου, οι μάρτυρες που το είδαν από μακριά μου είπαν ότι ο άνθρωπος απλά κοκάλωσε κι έμεινε έτσι ακόμη και αφού η αρκούδα απλά έφυγε. Τι να αισθανόταν άραγε… Πάντως το χέρι δεν κουνήθηκε για να τραβήξει φωτογραφία.
