Kostas PapanikolaouMezmay και φαράγγι Guamka, εκπληκτικά μέρη άγριας ομορφιάς!
Οι μέρες στο Κρασνοντάρ περνούσαν γρήγορα, με κύριο χαρακτηριστικό το πολύ περπάτημα. Κάποιες φορές απλά επειδή θέλαμε, άλλες επειδή έτσι έκρινε ο οδηγός του τραμ ή λεωφορείου. Ρωσία είναι αυτή, τα απρόοπτα δεν είναι και τόσο “απρόοπτα”. Πώς μας ήρθε η ιδέα τότε, να φτάσουμε μια ανάσα από το βόρειο Καύκασο;
Όχι, δεν το σκέφτηκα εγώ. Μη νομίζει κανείς ότι ήξερα τις περιοχές προς τη Δημοκρατία της Αντιγκέα (Adygea Republic). Η πεθερά το σκέφτηκε, μαζί με τη σύζυγο το σκέφτηκαν καλύτερα κι εγώ απλά, δημοκρατικά, πείστηκα. Θα πηγαίναμε στην περιοχή Lago-naki και στο φαράγγι Guam (Guamka), έχοντας κλείσει τηλεφωνικά ένα τρίκλινο δωμάτιο σε ξενοδοχείο στο χωριό Mezmay. Πρόκειται για δημοφιλή ορεινό προορισμό για τους Ρώσους της περιοχής, σε πολύ όμορφο περιβάλλον, αλλά σε καμία των περιπτώσεων μην περιμένετε ανέσεις χειμερινού ευρωπαϊκού θέρετρου.
Να ‘μαστε λοιπόν στο Honda Civic της πεθεράς μου (απορώ ειλικρινά πώς σκέφτηκε να αγοράσει τέτοιο αυτοκίνητο για δρόμους σαν της Ρωσίας), εφοδιασμένοι με όλα τα απαραίτητα για το διήμερο. Αφήσαμε πίσω την πόλη και πήραμε το δρόμο προς Maykop, νοτιοανατολικά του Κρασνοντάρ. Μουσική στο αυτοκίνητο, καφεδάκια, γλυκό (απαραίτητο συνοδευτικό του καφέ για κάθε Ρώσο) και πάνω απ’ όλα τα μάτια μας ανοιχτά για να μη συμβεί τίποτα απρόοπτο, ξέρετε, σαν αυτά που κυκλοφορούν σε αμέτρητα βίντεο στο ίντερνετ.
Εμπειρίες δρόμου, στη Ρωσία
Ευτυχώς δεν συνέβη σε εμάς, δυστυχώς γίναμε μάρτυρες. Σε διασταύρωση με τον κεντρικό δρόμο που πηγαίναμε, βλέπουμε κίνηση, σταματάμε και διαπιστώνουμε ότι πριν ελάχιστο χρόνο είχαν “φιληθεί” δύο αυτοκίνητα. Ασθενοφόρο δεν είχε έρθει ακόμα, ούτε αστυνομία φυσικά (αυτοί έρχονται στο τέλος…).
Διαπίστωσα όμως πόσο έτοιμο είναι αυτό το έθνος για κάθε δυσκολία. Από αυτοκίνητα που είχαν σταματήσει, οι άνθρωποι έβγαλαν κάθε είδους πρώτη βοήθεια, απομάκρυναν μια τραυματισμένη γυναίκα από το αυτοκίνητο, της καθάρισαν το κεφάλι με νερό, είχαν γάζες, βότκα για τον πόνο, είχαν τα πάντα! Είναι μάλλον αυτό που μου λέει η Αλιόνα, ότι έχουν μάθει να επιβιώνουν μόνοι τους, δεν περιμένουν τίποτα από το κράτος πλέον.
Η πεθερά κατέβηκε να δει και να βοηθήσει, πήρα κι εγώ ένα πεντόλιτρο νερό, το αφήσαμε εκεί και φύγαμε, δεν μπορούσαμε να προσφέρουμε κάτι άλλο. Τι τα ήθελες, η καημένη η Βέρα επηρεάστηκε φαίνεται από τα αίματα και τα σχετικά (ενώ της είπαμε να μην πάει), δεν μπορούσε να οδηγήσει, έκανε στην άκρη, την πήραν τα δάκρυα και ρούφηξε καναδυό τσιγάρα να συνέλθει.
Καλά τα έλεγε κάποτε, η μέλλουσα γυναίκα μου
Συνεχίζουμε στο υπέροχο οδικό δίκτυο της Ρωσίας. Ειλικρινά, δεν ξέρω τι άποψη έχουν οι πιο πολλοί, παραθέτω μία συζήτηση από το παρελθόν και συνεχίζω κατόπιν στην περιπέτειά μας.
Την πρώτη φορά που η σύζυγος είχε έρθει στην Ελλάδα, συναντηθήκαμε στην Κρήτη, όπου έμενα τότε. Κατά τη διαδρομή λοιπόν προς Ρέθυμνο, το θυμάμαι ακόμα που μου είπε:
– “What a nice road!”
– “Αυτοί οι δρόμοι, σ’ αυτό το νησί, με αυτούς τους οδηγούς είναι από τους χειρότερους στην Ελλάδα, πλάκα με κάνεις;!;!”
– You haven’t been in Russia yet, come and see”, απάντησε γελώντας…
Ειλικρινά, δεν το πίστεψα, έχοντας στο μυαλό μου την εικόνα μιας ισχυρής χώρας. Από τότε που πήγα εκεί, αλλά και στην Ουκρανία, άλλαξα άποψη. Αναλογικά με τα οικονομικά μεγέθη, είναι κάκιστη η κατάσταση.
Εικόνες άλλης εποχής, σαν από ταινία!
Συνεχίζουμε τη διαδρομή προς την πόλη Apsheronsk και μετά από περίπου 20 χλμ, σε βαρβάτο χωματόδρομο προς Mezmay. Είχαμε κάνει κάποιες στάσεις για τα απαραίτητα, και για φωτογραφίες, το περιβάλλον σε αποζημίωνε για όλη την ταλαιπωρία. Η πρώτη εικόνα που είδαν τα μάτια ενός Έλληνα που πήγαινε σε ορεινό αγαπημένο προορισμό στα νότια της Ρωσίας, ήταν αυτή που βλέπετε στη σχετική φωτογραφία, χωρίς πολλά λόγια.
Όπως έχω πει σε φίλους, αυτό που μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που σκέφτομαι την περιοχή εκείνη και γενικά μικρά χωριά και κωμοπόλεις της Ρωσίας, όσον αφορά τη γενική εικόνα, είναι κάτι μεταξύ Battlefield και Call of Duty, διάσημα πολεμικά παιχνίδια. Παλιά ξύλινα σπίτια, αυτοκίνητα σαν τα ασθενοφόρα του β’ παγκοσμίου, διάφορα ζώα να κινούνται στους χωματόδρομους του χωριού, το κινητό να μην τα έχει καλά με το δίκτυο, φράχτες στα σπίτια είτε απλά με παλιά ξύλα, είτε με πλαστικά μπουκάλια Kvass (αγαπημένο ποτό των Ρώσων, ελάχιστα αλκοολούχο).
Ή και με πόρτα από κλεμμένα σήματα και μπάρες της τροχαίας…
Φοβερές, μαγευτικές εικόνες! Δεν το λέω ειρωνικά, ένιωθα σαν να ήμουν σε άλλη εποχή. Το ξενοδοχείο μας φυσικά ήταν καινούρια ξύλινη κατασκευή, είχαμε τα βασικά και είχε κι άλλους Ρώσους τουρίστες. Μπορούσαμε να πληρώσουμε για να μας πάνε βόλτα σε σπηλιές, αλλά ήταν μακριά, το κόστος μεγάλο, οπότε το ξεχάσαμε. Μπορούσαμε να πληρώσουμε να μας πάνε με άλογα στο φαράγγι και τα σχετικά, αλλά λέμε ας δούμε την περιοχή και αποφασίζουμε την επομένη.
Διασκέδαση αλά ρωσικά!
Εκείνη την ώρα, η δραστήρια μαμά Βέρα βρίσκει μια παρέα δύο αγοριών κι ενός κοριτσιού που ήταν εκεί για διακοπές με ένα από αυτά τα αυτοκίνητα – ασθενοφόρα, όπως τα αποκαλώ. Θα πήγαιναν βόλτα σε ύψωμα πάνω από το χωριό, είχαν μαζί τους τα απαραίτητα για κάθε ρωσικό πικ-νικ. Μας πρότειναν να συμμετέχουμε, πώς να αρνηθούμε; Πήραμε το μπουκάλι βότκας που είχαμε, και μπήκαμε στο όχημα! Ο ένας Ρώσος οδηγούσε, η κοπέλα με τον δεύτερο κι εμάς πίσω, σε περιμετρικό πάγκο – καναπέ, ντυμένο στο transformed αυτοκίνητο. Δυνατή ρωσική μουσική από τα πολλά ηχεία, ο ένας τύπος μεθυσμένος ήδη από τις μπύρες (ναι, όπως το έχετε στο νου για Ρώσο μεθυσμένο…).
Πήραμε το χωματόδρομο, δεξιά κι αριστερά υπάρχουν μεγάλα αυλάκια για τα νερά των βροχών. Εγώ περίμενα να υπάρχει κάπου δρόμος για το ξέφωτο. Ναι πώς… Απλά ο οδηγός έστριψε το τιμόνι αριστερά, βούτηξε στο αυλάκι, και…δε δείλιασε ούτε στιγμή! Νόμιζα ότι μόνο άρμα θα έβγαινε από εκεί, όμως οι μπαγάσες είναι πολύ καλοί σε κάτι τέτοια. Λίγα ακόμη λεπτά μέσα στο δάσος, και φτάνουμε στο ξέφωτο, με το χωριό και την κοιλάδα στα πόδια μας. Εκπληκτική θέα!
Και μια ενδιαφέρουσα συζήτηση
Περάσαμε κάμποση ώρα πίνοντας βότκα και μπύρα, τρώγοντας δε θυμάμαι τι, κατόπιν επιστρέψαμε. Ακολουθεί στιχομυθία μεταξύ του μεθυσμένου και της πεθεράς μου, όταν κατάλαβε ότι δεν είμαι Ρώσος:
– Κι από πού είναι;
– Από την Ελλάδα, Κρήτη.
– Α!!! Και γιατί ήρθε εδώ, τι να κάνει σ’ αυτό το μέρος;!:!
Φαράγγι Guam, μερικές πληροφορίες
Τέλος πάντων, το απόγευμα κατεβήκαμε για περπάτημα στο χωριό με τη σύζυγο, είδαμε τι παίζει με το φαράγγι και κάναμε το σχέδιό μας. Θα περπατούσαμε την επόμενη μέρα τα εφτά χιλιόμετρα μέχρι τη μέση του φαραγγιού (έχει καφέ – εστιατόριο εκεί), πάνω στις παλιές γραμμές του τρένου που το διέσχιζε για τουριστικούς λόγους μέχρι πριν κάμποσα χρόνια.
Κάποια στιγμή το 2002, το βουνό από τη μία πλευρά υπέστη κατολίσθηση και παρέσυρε τα πάντα. Γι’ αυτό τώρα υπάρχει βαγονάκι μόνο από την άλλη πλευρά, από το χωριό Guamka προς τη μέση. Κανονικά απαγορεύεται να διασχίσεις το φαράγγι ανάποδα, θα καταλάβετε γιατί. Βασικά,βλέπετε το γιατί στη σχετική φωτογραφία με την Αλιόνα να περνάει τις γραμμές από κάτω.
Αλλά δεν μπορούσαμε να αντισταθούμε, και το κάναμε τελικά!
Αυτά την επόμενη μέρα όμως, μετά από ένα βράδυ με ρωσικές λιχουδιές, λίγο αλκοόλ, καλές φωτογραφίες. Και μετά από ένα πρωινό με χορτόπιτα της μητέρας μου (ναι, την κουβάλησα στη Ρωσία!) και δυνατό καφέ.
Πάμε στο φαράγγι, ανάποδα!
Αρχίσαμε το περπάτημα λοιπόν κατά μήκος των παλιών γραμμών, το περιβάλλον απλά μοναδικό, όπως σε όλη αυτή την άγρια περιοχή. Σύντομα το ποτάμι έγινε χείμαρρος, στένεψε, και μπήκαμε για τα καλά στο φαράγγι. Παρότι είχε σχεδόν βγει ο Οκτώβρης, ο καιρός ήταν καλός και βοήθησε.
Περάσαμε το σημείο που οι κατολισθήσεις είχαν παρασύρει τα πάντα πριν χρόνια, μέχρι που φτάσαμε στο “τέρμα”. Τα κάγκελα που βλέπετε τελειώνουν αφού έχει τελειώσει το έδαφος, οπότε “κρέμεσαι” στο πλάι και περνάς από την άλλη πλευρά με το χείμαρρο να παραμονεύει! Η πινακίδα σημαίνει ότι απαγορεύεται να συνεχίσεις, είναι επικίνδυνα κτλ. Ελάτε τώρα, στη Ρωσία είμαστε, το “απαγορεύεται” είναι σχετικό εκεί.
Μετά από λίγες ώρες όχι κουραστικού βαδίσματος, με τα ψηλά βουνά τριγύρω μας, φτάσαμε στο καφέ που σας είπα. Η πεθερά έπεισε τον αστυνομικό να ανοίξει την επόμενη καγκελόπορτα και κατευθείαν για μπορς και πιλμένι!!! Τουρίστες από το βαγονάκι που μόλις είχε φτάσει από την άλλη πλευρά μας κοιτούσαν περίεργα, γιατί ήξεραν ότι απαγορεύεται να περάσεις πέρα από την καγκελόπορτα (είχαμε έρθει ουσιαστικά από απαγορευμένη περιοχή). Ευτυχώς η πεθερούλα ήταν πειστική, αλλιώς θα μέναμε νηστικοί.
Στο μέρος εκείνο μπορείς να νοικιάσεις οδηγούς για αναρρίχηση και πεζοπορία σε μικρότερα φαράγγια και καταρράκτες, γενικά είναι η χαρά οποιουδήποτε λατρεύει τη δραστηριότητα στη φύση. Εμείς δεν προλαβαίναμε, δυστυχώς. Δοκιμάσαμε ανεπιτυχώς να περάσουμε το ποτάμι μόνοι μας, οπότε ξεκουραστήκαμε πριν την επιστροφή. Αφού φυσικά ο αστυνομικός μας άνοιξε την πόρτα, όταν δεν έβλεπε κανείς τριγύρω.
Μετά από εμάς ξεκίνησε κι ένας παππούς σε μικρό βαγονάκι, ο οποίος ζούσε εκεί στο φαράγγι και πήγαινε να μαζέψει μανιτάρια. Τρέλα, έτσι; Μας ανέβασε πάνω, γλιτώσαμε αρκετή απόσταση, κάναμε λίγα κακάκια πάνω μας εκεί που οι γραμμές ήταν στο όριο του βράχου και του γκρεμού – χειμάρρου, αλλά η εμπειρία άξιζε! Δωρεάν ξενάγηση!
Εντυπώσεις κι αναμνήσεις από ένα αξέχαστο διήμερο
Τι άλλο να ζητήσουμε από ένα διήμερο σ’ αυτό το άγνωστο, για μένα τουλάχιστον, μέρος. Οι εικόνες που πήρα ακόμα στριφογυρίζουν στο μυαλό μας. Ίσως έτσι μας καρφώθηκε και η ιδέα για πιο extreme καταστάσεις, πιο ψηλά στον Καύκασο και με πιθανή ανάβαση στο Elbrus.
Να τελειώσουμε την περιγραφή με κάποιες εντυπώσεις από την περιοχή.
- Άλλη εποχή, άλλη ζωή, άλλοι άνθρωποι σε σχέση με τις πόλεις λοιπόν. Κι όμως, πολύ κοντά στον “πολιτισμό”, σε σχέση με περιοχές πίσω από τα Ουράλια. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς μπορεί να είναι εκεί, εύχομαι να το ανακαλύψουμε.
- Οι οδηγοί από την περιοχή της Αντιγκέα και πιο πέρα είναι άλλη κλάση! Χαμηλωμένα Lada, με χακί (!!!) σιδερένιες ζάντες, κατάμαυρα τζάμια και οδήγηση άλλου επιπέδου. Το νιώθεις, δε μπλέκεις σε καυγά ο κόσμος να χαλάσει. Αν βέβαια κάνεις φίλους από εκεί, νομίζω ότι η φιλοξενία πάει σε άλλο επίπεδο.
- Ο χωματόδρομος μέχρι το Mezmay, είναι για γερά νεύρα. Ο προορισμός όμως αποζημιώνει και μη διστάσετε αν πάτε, να περπατήσετε το φαράγγι. Με προσοχή όλα θα πάνε καλά!
Αυτή ήταν λοιπόν η ολιγοήμερη εξόρμησή μας στα νοτιοανατολικά του Krasnodar, η συνέχεια επεφύλασσε κι άλλες ενδιαφέρουσες εμπειρίες! Απολαύστε τις εδώ!